-
شعر عدالت(21): عدالت در شعر سعدی(1)
شنبه 20 آبان‌ماه سال 1396 00:11
اساس عالم مطلوب سعدی، عدالت است و دادگستری. یا به تعبیر او «نگهبانی خلق و ترس خدای». به همین سبب نخستین و مهمترین باب بوستان خود را بدین موضوع اختصاص داده است. وی فرمانروایی را می پسندد که روی اخلاص بر درگاه خداوند نهد؛ روز، مردمان را حکم گذار باشد و شب، خداوند را بنده ی حق گزار، زیرا معتقد است کسی که از اطاعت خداوند...
-
شعر عدالت: عدالت در شعر سعدی
جمعه 19 آبان‌ماه سال 1396 23:56
شعر کاربردی سعدی برای امیران عادل شیخ شیراز در قصاید خود به جز اتابکان سلغری پارس، برخی از رجال و امرای نام دار زمان خود را نیز ستوده و نامشان را ذکر کرده است از جمله: اتابک مظفرالدین سلجوق شاه ابن سلغر، امیر انکیانو، شمس الدین حسین علکانی، شمس الدین محمد جوینی صاحب دیوان، امیر سیف الدین، علاءالدین عطاملک جوینی صاحب...
-
داستان عدالت(19): مهمان قاضی
پنج‌شنبه 11 آبان‌ماه سال 1396 19:29
مردی به عنوان یک مهمان عادی، بر امام علی (ع) وارد شد. روزها در خانۀ آن حضرت مهمان بود، اما او یک مهمان عادی نبود. چیزی در دل داشت که ابتدا اظهار نمی کرد. حقیقت این بود که این مرد، اختلاف دعوایی با شخص دیگری داشت و منتظر بود طرف حاضر شود و دعوا در محضر امام علی (ع) طرح گردد. تا روزی خودش پرده برداشت و موضوع اختلاف و...
-
عوامل تضاد طبقاتی ومبارزه اسلام با آنها(2)
پنج‌شنبه 27 مهر‌ماه سال 1396 22:01
علاوه بر علل فردی، علل دیگری که سبب تضاد طبقاتی می شود، عوامل ساختاری است. 2 .ساختار نامناسب اقتصادی ساختار نامناسب اقتصادی سبب شکل گیری روابط ظالمانه اجتماعی است. از نظر اسلام سه عامل اصلی در ایجاد این ساختار نامطلوب عبارتند از: آزادی های نامحدود، مالکیت خصوصی نامحدود، و توزیع ناعادلانه درآمد. در این یادداشت به آزادی...
-
عوامل تضاد طبقاتی ومبارزه اسلام با آنها(1)
پنج‌شنبه 13 مهر‌ماه سال 1396 15:16
برای مبارزه با بی عدالتی دین اسلام برخی وظایف را به عهده افراد نهاده است، و برخی وظایف دیگر را بیشتر متوجه دولت اسلام کرده است (مثل کنترل رفتارهای اقتصادی مردم، اجرای صحیح حقوق مالکیت و تامین حد کفایت اقتصادی خانوارها). اما علت های تضاد طبقاتی به دو قسم علت های فردی و ساختاری تقسیم می شود که در این یادداشت علل فردی...
-
داستان عدالت(18): عقیل، مهمان امام علی (ع)
یکشنبه 2 مهر‌ماه سال 1396 12:36
عقیل در زمان خلافت برادرش امیرالمومنین علی (ع) به عنوان مهمان به خانه آن حضرت در کوفه وارد شد. امام علی (ع) به فرزند مهتر خویش، امام حسن بن علی (ع) اشاره کرد که جامه ای به عمویت هدیه کن. امام حسن (ع) یک پیراهن و یک ردا از مال شخصی خود به عموی خویش عقیل تعارف و اهدا کرد. شب فرا رسید و هوا گرم بود، امام علی (ع) و عقیل...
-
داستان عدالت(17): امام علی(ع ) و کفش کهنه
چهارشنبه 22 شهریور‌ماه سال 1396 22:55
ابن عباس می گوید: وقتی امام علی (ع) از مدینه به بصره آمد، در ربذه منزل کردیم. بعضی از حاجیان رسیدند و جمع شدند تا چیزی از آن حضرت بشنوند، در حالی که آن حضرت پارگی کفش کهنه خود را می دوختند. به آن حضرت گفتم: ما حالا به اصلاح کار مردم بیشتر محتاجیم تا این کار، ولی آن حضرت جواب مرا نداد تا کارش تمام شد و آن کفش را پهلوی...
-
تاریخچه مباحث عدالت (2)
چهارشنبه 22 شهریور‌ماه سال 1396 00:14
از زمان افلاطون تا قبل از رالز تلاش های فکری بشر در بررسی عدالت با ضعف نسبی بودن نظریات نسبت به زمان و مکان مواجه بوده است، طوری که با تغییر شرایط نیاز به تجدید نظر در نظریات احساس می شده است. در اواخر دهه 60 میلادی اهمیت نظریات مربوط به عدالت در حوزه علوم انسانی کاهش یافته بود، و اولین رویکرد تحلیلی نسبت به عدالت...
-
تاریخچه مباحث عدالت(1)
سه‌شنبه 14 شهریور‌ماه سال 1396 18:31
سخت گیری های ناعادلانه و ظالمانه نظام سرمایه داری در قرن 19 از اندیشه بنیان گذاران آن ناشی می شود «دنیای اقتصادی آنها دنیای کشمکش و منازعه است. در این عرصه عده زیادی محکوم به شکست می شده اند و در این میدان امیدی وجود نداشته که بتوان نسبت به آنها که دچار سرنوشت شوم می شوند کمکی کرد. ریکاردو صریحا می گوید که در این مورد...
-
نگاهی کوتاه به اندیشه برخی متفکران غربی درباره عدالت اجتماعی
دوشنبه 23 مرداد‌ماه سال 1396 20:35
موضوع عدالت امری فراگیر در بیشتر زمان ها و مکان ها بوده است. درغرب قدیم افلاطون چیستی عدالت را به چالش کشیده است. ارسطو تقسیمات هشتگانه ای از عدالت مطرح کرده است. آکوئیناس به ستایش صلح و عدالت پرداخته است. درعصر جدید هابز با طرح عدالت قانونی، هیوم با دلایل پناه جویی به عدالت، کانت با عدالت به مثابه قاعده عام، دورکین...
-
تصویر عدالت(8): عدالت جهانی
شنبه 14 مرداد‌ماه سال 1396 23:49
مناسبات امروز جهانی روز به روز به سمت بی عدالتی می رود. در یک طرف کاخ نشینان و در سوی دیگر کوخ نشینان جهانی. نکته مهم این است که ثروتمندان هنوز درک نکرده اند که همگی ما در یک قایق نشسته ایم و اگر بخشی از قایق سوراخ شود همه غرق خواهندشد. امپریالیسم جهانی در داخل کشورهای خود قواعد عادلانه را تا جایی که بتواند رعایت می...
-
داستان عدالت(16): امام علی(ع ) و قضاوت عادلانه و حکیمانه
جمعه 6 مرداد‌ماه سال 1396 14:22
سه برادر بر سر تقسیم شترهایشان به اختلاف افتادند و چون نمی توانستند در این مورد توافق نمایند و کارشان به نزاع کشیده شد، تصمیم گرفتند که نزد حضرت علی (ع) آمده تا برای آنها قضاوت نماید. سه برادر نزد حضرت آمده و عرض کردند: ما سه برادر هستیم و هفده شتر از پدر به ارث برده ایم، قرار است که برادر بزرگ نصف شترها، برادر دیگر...
-
چالش در مصادیق(27): بررسی عدالت در سازمان مدیریت صنعتی
جمعه 23 تیر‌ماه سال 1396 13:51
یکی از دانشجویان گرامی جهت دوره کارآموزی به سازمان مدیریت صنعتی معرفی شد. پس از اتمام دوره، از وی خواستم مواردی را که احساس می نماید در سازمان بی عدالتی باشد بنگارد. هدف از این امر، کمک به رفع بی عدالتی های اجتماعی و رفع اشکالات احتمالی است. در هر سازمانی بی عدالتی هایی خواسته یا ناخواسته رخ می دهد که در ذیر به چند...
-
داستان عدالت(15): امام علی(ع ) و تقسیم عادلانه پول
چهارشنبه 21 تیر‌ماه سال 1396 01:13
دو نفر برای داوری نزد امام علی (ع) رفتند و عرض کردند: یکی از ما سه نان و دیگری پنج نان داشت، شخصی مهمان ما شد و با ما هم خوراک گردید. وقتی او می خواست برود هشت درهم برای آنچه که خورده بود به ما داد و رفت. ما بر سر تقسیم پول به اختلاف افتادیم و کارمان به دعوا کشید. دوست من که پنج نان داشت می گوید پنج درهم مال من و سه...
-
معیارفردگرایانه همراه با کارایی پارتو
یکشنبه 11 تیر‌ماه سال 1396 00:40
معیار بهبود پاراتویی نوعی تغییر اجتماعی است که مطابق آن حداقل وضع یک فرد بهتر شود بدون آنکه وضع هیچ کس دیگر بدتر شود.(دادگر،۱۳۸۰: ۶۱) ایده اصلی این نگرش آن است که توابع مطلوبیت وابسته به عوامل مختلف خارجی است، و مطلوبیت فردی علاوه بر مصرف خود فرد به مصرف یا درآمد دیگران نیز وابسته است. این نظریه فرض می کند که افراد...
-
معیار ترکیبی درباره عدالت
شنبه 27 خرداد‌ماه سال 1396 02:42
مطابق این نگرش می توان ترکیبی از دو یا چند معیار را مبنای توزیع عادلانه قرار داد.به نظر می رسد اگر معیار ترکیبی به صورت منطقی انتخاب شود کارایی بیشتری از معیارهای یک جانبه خواهد داشت. به عنوان نمونه می توان به معیار زیر اشاره نمود: حداقل رفاه بر اساس معیار قابلیت تعیین شود. برابری مستلزم آن است که کسی مبتلا به فقر...
-
داستان عدالت(14): عدالت نسبت به خانواده
جمعه 12 خرداد‌ماه سال 1396 03:24
ایام عید بود. در این ایام زنها جواهرات و زیورآلات خود را مورد استفاده قرار می دهند. دختر امام علی (ع) ام کلثوم به خزانه دار بیت المال پیام فرستاد و گفت: اگر در بیت المال از جواهرات چیزی نزد تو است به صورت امانت برای من بفرست تا در روزهای عید استفاده کنم بعداً پس می دهم. خزانه دار که شیدای خالص و پاک بود و علاقه زیادی...
-
داستان عدالت(13):عقیل و آهن تفتیده
سه‌شنبه 2 خرداد‌ماه سال 1396 23:02
عقیل برادر حضرت علی (ع) برای اینکه حقوقش را زیاد کند از ایشان دعوت کرد که به خانه اش برود. روزی حضرت علی (ع) به خانه برادر نابینایش رفت. عقیل خوراک مختصری تهیه کرد و وضع خانه و زندگی فقیرانه خود را به حضرت علی (ع) نشان داد و عرض کرد: این حقوقی که از بیت المال می گیرم کم است و جواب مخارجم را نمی دهد، خواهش می کنم به من...
-
بی عدالتی و تورم(3)
چهارشنبه 27 اردیبهشت‌ماه سال 1396 16:28
بی عدالتی دو اثر دارد: ب- اثر گسترش diffusion effect این مطلب روی دیگر سکه محدود نبودن بودجه می باشد. عدم محدودیت بودجه از نظر تورم جنبه تعدی ندارد، در حالی که اثر گسترش یا اشاعه جنبه تعدی دارد و از فرد به جامعه اشاعه می یابد. مثلا در کشور ما افزایش قیمت ها با افزایش قیمت بنزین تناسبی نداشت، در جریان افزایش قیمت، عده...
-
بی عدالتی و تورم(2)
شنبه 9 اردیبهشت‌ماه سال 1396 03:47
بی عدالتی دو اثر دارد: الف-اثر محدود کننده نبودن بودجه افراد خانوارnot binding بحث درباره محدود کننده نبودن بودجه خانوار به همان معنایی که در اقتصاد خرد درباره محدودیت بودجه به آن پرداخته می شود می باشد، روستائیان پاکدل و افراد صدیق شهری از بحث ما خارج هستند، روستاییان صاحب زمین از طریق تولید و افزایش قیمت محصولاتشان...
-
بی عدالتی و تورم(1)
پنج‌شنبه 24 فروردین‌ماه سال 1396 01:19
بی عدالتی از جمله عواملی است که سبب ایجاد تورم می شود. عدالت اسلامی عبارت است از درجه ای از آسایش روانی فردی- اجتماعی حاصل از وسایل مادی و معنوی که نتیجه بیشینه کردن آثار خارجی مثبت و کمینه کردن آثار خارجی منفی در چارچوب ضوابط اسلامی می باشد، به صورتی که در چنین جامعه ای حسد نباشد و مردم مسلمان به سهولت به رستگاری...
-
شعر عدالت(20): عدالت در شعر مولانا(2)
پنج‌شنبه 17 فروردین‌ماه سال 1396 23:41
ظلم؛ نقطه مقابل عدل است و همچون عدل بر دو نوع “ظلم صوری” و “ظلم معنوی” تقسیم می شود. 1. ظلم صوری؛ تضییع حقوق مردم است و موجب ایجاد ظلمت در جامعه می شود و برای ظالم، ظلمت قیامت را به همراه دارد که: “أَلظُلم ظلماتِ یَومِ القِیامَه.”2. ظلم معنوی؛ خودپرستی و دگرپرستی است که: “إِنَّ الشِّرک لَظُلمٌ عَظیمً.” حضرت مولانا...
-
شعر عدالت(19): عدالت در شعر مولانا(1)
چهارشنبه 9 فروردین‌ماه سال 1396 14:35
عدالت، کلیدی ترین مفهوم در فلسفه اخلاق، سیاست و حقوق است. رفتار و شیوه زندگی درست در سطح فردی، جمعی و سیاسی و صحت عملکرد افراد جامعه و کارگزاران حکومت، حقوق و تکالیف و تعهدات هر فرد و ماهیت سیاست‌های اقتصادی – اجتماعی دولت‌ها ذیل مفهوم کلی عدالت قرار دارند. مفهوم عدالت صرفا نظری نیست، بلکه معطوف به عمل است و کانون...
-
معیار تساوی گرایان درباره عدالت(5)
سه‌شنبه 24 اسفند‌ماه سال 1395 23:49
نقد نظریه رالز: به طور کلی می توان این نقدها را بر نظریه رالز وارد نمود: ۱.اخلاقی تر بودن این نظریه که رالز در سال ۱۹۷۱ برای نظریه اش قایل شد، تردید انگیز است. چرا آرای خودخواهانه و همراه با بی تفاوتی نسبت به مسائل اخلاقی افرادی که هنوز تولد نیافته اند باید اخلاقی باشد؟ ۲.دلیل قطعی وجود ندارد که افراد منطقی نفع طلب تا...
-
معیار تساوی گرایان درباره عدالت(4)
جمعه 13 اسفند‌ماه سال 1395 00:31
ب- رفاه پایین ترین گروه درآمدی بیشینه شود: مراحل تکامل نظریه رالز رالز متاثر از فلسفه اخلاق کانت نتیجه می گیرد که انتخاب در موقعیت اولیه با توجه به دو اصل زیر صورت می گیرد: اصل اول- اصل بیشینه آزادی برابر( برابری حقوق، آزادی ها و تکالیف اساسی انسان ها): رالز معتقد بود که رای افراد منطقی متولد نشده به یک جامعه تساوی...
-
داستان عدالت(12):مسیحی و زره امام علی (ع)
پنج‌شنبه 5 اسفند‌ماه سال 1395 21:00
در زمان خلافت امام علی (ع)، زره آن حضرت گم شد. پس از چندی در نزد یک مرد مسیحی پیدا شد. امام علی (ع) او را به محضر قاضی بردند و اقامه دعوی کردند که: این زره از آن من است، نه آن را فروخته ام و نه به کسی بخشیده ام و اکنون آن را در نزد این مرد یافته ام. قاضی به مسیحی گفت: خلیفه ادعای خود را اظهار کرد، تو چه می گویی؟ مسیحی...
-
معیار تساوی گرایان درباره عدالت(3)
پنج‌شنبه 28 بهمن‌ماه سال 1395 13:36
ب - رفاه پایین ترین گروه درآمدی بیشینه شود. اگر با نگرش فیلسوفانه به قراردادهای اجتماعی توجه شود، در این حالت مردم در جایی قرار می گیرند که فلاسفه به آن «حالت طبیعی» گویند. در این حالت هر کس می تواند خود را در بجای دیگری قرار دهد، توجه مردم در این حالت به این است که چه چیز باید بر روابط بین افراد جامعه ای که طالب...
-
معیار تساوی گرایان درباره عدالت(2)
چهارشنبه 20 بهمن‌ماه سال 1395 22:54
الف - رفاه در جامعه برای همه برابر شود. این معیار مبتنی برپسندیده بودن ذاتی برابری رفاه انسانها، و مبتنی بر افکار نظریه پردازان مکتب مساوات طلب همچون مارکس و روسو است که به تساوی ارزش انسان ها قائل هستند. اصل « برابری رفاه » بسته به یکسان بودن جداول مطلوبیت برای همه یا غیر همسان بودن این جداول فرق خواهد کرد. البته به...
-
داستان عدالت(11): داستان پیامبری حضرت سلیمان علیه السلام
سه‌شنبه 19 بهمن‌ماه سال 1395 21:51
در زمان پیامبری حضرت داوود (علیه السلام) باغبانی به نام شمعیل، باغ زیبا و پرباری داشت و به خاطر این نعمت، خدا را سپاس می گفت. در همان حوالی چوپان جوانی هم به نام سرمد هر روز گله گوسفندانش را به هنگام بازگرداندن از صحرا از کنار باغ شمعیل عبور می داد .... یک روز گله گوسفندان سرمد از بوی خوش برگ های درخت مو از خود بی خود...
-
معیار تساوی گرایان درباره عدالت(1)
پنج‌شنبه 23 دی‌ماه سال 1395 19:27
کانون راه حل مبتنی بر تساوی این است که مسئله توزیع درآمد، تعیین موقعیت نسبی میان افراد جامعه است، چرا که هر جامعه متشکل از افراد است (ماسگریو،۱۳۷۲: ۱۲۵). این معیار مبتنی بر این فرض است که برابری رفاه به صورت ذاتی پسندیده است، حال اگر مطابق نظر انسان گرایانه مارکس به تساوی ارزش انسان ها نگاه شود، از آنجا که ارزش انسانی...