یکی از دانشجویان عزیز جهت دوره کارآموزی به سازمان شهرداری شاهرود معرفی شد. پس از اتمام دوره، از ایشان خواستم مواردی را که احساس می نماید در سازمان بی عدالتی باشد بنگارد. هدف از این امر، کمک به رفع بی عدالتی ها و رفع اشکالات احتمالی است. در هر سازمانی بی عدالتی هایی خواسته یا ناخواسته رخ می دهد که در ذیر به چند مورد از آنها در ارتباط با سازمان نام برده اشاره می شود. اگر موردی به اشتباه بیان شده است، تقاضا داریم یادآوری کنند تا حذف یا توضیح داده شود. به طور کلی ابعاد عدالت سازمانی عبارتند از:1. برقراری عدالت توزیعی که به نتایج تخصیص (تخصیص حقوق، پاداش یا مجازات) مربوط میشود؛ 2. برقراری عدالت رویهای که بر فرایندهای تخصیص تأکید دارد (نحوهی سیاستگذاری و خط مشی سازمان در تخصیص پاداش یا مجازات)؛ 3. برقراری عدالت تعاملی که روابط بین فردی را دربرمیگیرد.این موارد توسط دانشجوی محترم بیان شده است:
طبق بررسی های به عمل آمده در سازمان شهرداری بعضی از کارکنان از میزان درامد خود رضایت ندارند. کارکنان میزان حقوق خود را با سایر همکاران و همچنین با هم رده های خود در سازمان های دیگر مقایسه می کنند. اما با مقایسه کوچک با دیگر سازمان ها مشخص می شود که وضعیت حقوق مطلوبی را دارند و بی عدالتی در این سازمان وجود ندارد.
مورد بعدی عدالت تعاملی است، که برخورد رییس سازمان با سایر کارمندان آن سازمان است. برخی از افراد اعتقاد دارند که رییس و یا مدیر سازمان بین کارمندان تفاوت می گذارد و برخورد یکسانی با تمامی کارمندان ندارد. اما این مورد در شهرداری به مقدار زیادی با زحمات شهردار جدید مرتفع شده و برخورد و نگاه تقریبا یکسانی در سازمان وجود دارد.
مورد بعدی که تقریبا در تمامی ارگان ها وجود دارد به نوعی عدالت در زمینه گزینش افراد است. چه افراد جدیدالورود به سازمان و چه افرادی که در سازمان ارتقای شغلی پیدا می کنند. برخی معتقدند که افرادی که وارد سازمان می شوند از بستگان روسا هستند، اما با آزمون های استخدامی دیگر این عقاید وجود نخواهد داشت. در مورد ارتقای شغلی این نظر وجود دارد که ارتقای شغلی به خاطر لیاقت افراد نیست و موارد دیگری در این ارتقا دخیل است که نه می توان این ادعا را رد و نه آن را تایید کرد. و نیاز به بررسی بیشتری دارد.
مورد بعد که در عدالت سازمانی بسیار تاثیر گذار است، مربوط به قسمت حراست سازمان است.که آیا با افرادی که در شهرداری خلافی انجام می دهند و یا کار غیر قانونی انجام می دهند، برخورد مناسب را انجام می دهند یا خیر. در این زمینه تمامی کارکنان شهرداری از حراست سازمان خود بسیار راضی بوده اند، زیرا به طور کامل و دقیق با بی قانونی در شهرداری مقابله کرده است.
بحث بعدی در زمینه عدالت، منزلت شغلی بخش های مختلف سازمان است به این صورت که افراد در حوزه شغلی، خود را با دیگر هم رده ها در سازمان های دیگر مقایسه می کنند و اعتقاد دارند که برخی از افراد در سازمان های دیگر از منزلت بیشتری برخوردار هستند. با نگاه کوچک به سازمان متوجه می شویم که این موضوع واقعیت داشته و برخی از سازمان ها از منزلت بالاتری برخوردار هستند و در جامعه نگاه بالاتری به آنها می شود تا سازمان شهرداری. در زمینه منزلت شغلی باید اقدامات گسترده تری صورت پذیرد تا این مشکل نیز برطرف شود. برای مثال کارمندان بانک ها و همچنین اداره دارایی از مزایا و منزلت شغلی بالاتری نسبت به شهرداری برخوردار هستند. در نظر عامه مردم وظیفه شهرداری فقط تمیز کردن خیابان ها است که همین امر سبب می شود تا منزلت شغلی آنان کاهش یابد. وظیفه شهرداری این است که با اطلاع رسانی و تبلیغات خوب و مفید وظایف مهمتر شهرداری را برای عموم مردم روشن کرده که این امر سبب افزایش منزلت شغلی و در نتیجه رضایت بیشتر کارکنان شهرداری می شود.
سعید قاسمی، محمدرضا آرمان مهر